ΓΕΝΕΤΗΣΙΕΣ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ

Δημήτρης Αντ. Σιδερής, ομ. καθηγητής καρδιολογίας, dimitris.sideris.wordpress.com

Πρωινός Λόγος, Τρίκαλα, 20 Οκτωβρίου 2022

Πριν από λίγες μόλις δεκαετίες, στο διεθνή κατάλογο των υπαρχουσών νόσων αναφερόταν ως νόσος και η ομοφυλοφιλία, μαζί με άλλες “διαστροφές”, όπως ηδονοβλεψία, σαδισμός κλπ. Σήμερα, αναγνωρίζονται επίσημα οι γάμοι μεταξύ ομοφυλοφίλων. Ωστόσο, η συζήτηση πάνω στο θέμα σκοντάφτει. Μπορεί να αποσιωπάται. Ένα μέσο ενημέρωσης δεν δημοσίευσε άρθρο μου που υπαινισσόταν το θέμα. Είτε προβάλλεται υπερβολικά σαν ο κανονικός τρόπος διαβίωσης ή, αντίθετα, αποδοκιμάζεται με βδελυγμία. Καθώς δεν διστάζω να θίγω δύσκολα θέματα, θα το συζητήσω.

Τα πρωτόζωα πολλαπλασιάζονται διαιρούμενα όταν έλθει η ώρα τους σε δύο πανομοιότυπα θυγατρικά κύτταρα. Μετά από λίγες γενιές όμως, ο αδυσώπητος νόμος της εντροπίας μεταβάλλει την τάξη σε αταξία. Γίνονται μικρολάθη στην αντιγραφή της δομής του DNA που διέπει την αναπαραγωγή τους και χάνεται η ικανότητα του πολλαπλασιασμού τους με διαίρεση. Για πρώτη φορά εμφανίζεται το φαινόμενο του θανάτου με εγκατάλειψη πτώματος. Κι όμως η φύση αντιδρά. Τα μικρολάθη που παρουσιάζονται δεν είναι ίδια σε όλα τα κύτταρα. Δύο λοιπόν από αυτά που έχουν χάσει την ικανότητα του πολλαπλασιασμού τους ενώνονται σε ένα, στο οποίο τα μικρολάθη καθενός διορθώνονται από τη σωστή λειτουργία των αντίστοιχων σημείων που υπάρχουν στο άλλο. Πρόγονος του γάμου. Στην εξέλιξη αρχίζει η διαφοροποίηση σε θηλυκά και αρσενικά. Τα θηλυκά είναι ογκώδη, δυσκίνητα, φορείς όχι μόνο κληρονομικότητας, αλλά και θρεπτικών ουσιών απαραίτητων στο νέο ον που θα προκύψει. Αντίθετα, τα αρσενικά είναι πολύ μικρόσωμα και ευκίνητα, πιο άφθονα και δεν είναι παρά φορείς της κληρονομικότητας. 

Στους πολυκύτταρους οργανισμούς η διαφοροποίηση στα δύο φύλα γίνεται πιο μεγάλη. Τα αρσενικά διαθέτουν ένα προέχον όργανο, το πέος, ενώ τα θηλυκά μια αντίστοιχη κοιλότητα, τον κόλπο. Συγχρόνως αυτά τα όργανα είναι προικισμένα με αισθητικούς υποδοχείς που η διέγερσή τους αφενός γίνεται αντιληπτή σαν ηδονή και αφετέρου ξεκινά μια αλυσίδα θετικών αναδράσεων (αντανακλαστικών) που ενισχύει την ένταση της επαφής των δύο οργάνων ως τον οργασμό.

Στα ανώτερα σχετικά ζώα έτσι, ευνοείται η ένωση δύο αντίθετων φύλων. Ωστόσο, κοιλότητα δεν είναι μόνον ο κόλπος, αλλά και άλλες, όπως το στόμα και ο πρωκτός. Και οι ηδονικοί υποδοχείς δεν περιορίζονται μόνο στο πέος και στον κόλπο, Έτσι, στη φύση επικρατεί βέβαια η ετερόφυλη επαφή, δεν απουσιάζουν όμως τελείως ποικίλες εκτροπές από το συνηθισμένο, όπως ομοφυλόφιλη επαφή, κτηνοβασία (π.χ. ενός γαϊδάρου με μια φοράδα) κλπ. Στους ανθρώπους προστίθεται ο κοινωνικός παράγοντας που κάνει τα πράγματα πιο πολύπλοκα. Ως σήμερα δεν έχει ποτέ αποδειχθεί κάποια γενετική διαφορά που να καθορίζει τον γενετήσιο προσανατολισμό. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι βέβαιο πως επιδρούν. Για παράδειγμα, στην αρχαία Σπάρτη οι νέοι ήταν υποχρεωμένοι να ζουν σε στρατόπεδα ως προχωρημένη ώριμη ηλικία και αυτή η κοινωνική επιβολή συνέτεινε στην ομοφυλόφιλη σχέση. Αντίθετα, στην Ιωνία, όπως μας πληροφορεί ο Ι. Συκουτρής στην Πολιτεία του Πλάτωνος που ερμηνεύει, η ομοφυλοφιλία δεν ήταν συχνή. Στην Αθήνα, ήταν πιο συχνή στις ανώτερες τάξεις, παρά στις κατώτερες. Ο Παύλος την καταδικάζει απόλυτα. Γράφει προς Ρωμαίους: “αἵ τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν εἰς τὴν παρὰ φύσιν, ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους, ἄρσενες ἐν ἄρσεσι τὴν ἀσχημοσύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες“. Και ο Χριστιανισμός καταδίκασε την ομοφυλοφιλία.

Ωστόσο, όλοι γνωρίζομε στην κοινωνία άτομα που πρόσφεραν πολλά και ήταν ομοφυλόφιλα. Να μερικά ονόματα που μου έρχονται στο μου. Σαπφώ, μέγιστη ποιήτρια στην αρχαιότητα. П. Чайко́вский, Μ. Χατζηδάκης, M. Ravel, έξοχοι μουσουργοί. Κάρολος Κουν, από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες μας. Αλλά και στις επιστήμες (π.χ. A. Turing) και στην πολιτική, με πολλούς πρωθυπουργούς και υπουργούς στον κόσμο, δεν έλειψαν οι ομοφυλόφιλοι, άνδρες και γυναίκες. Ενώ θαυμάζομε συχνά το έργο κάποιων από αυτούς, γενικά είμαστε πολλοί επιφυλακτικοί να τους αποδεχθούμε. Γιατί γίνεται αυτό;

Ένα είναι, πιστεύω, η μακρά παράδοση του Χριστιανισμού. Ένα άλλο όμως είναι, νομίζω, τούτο. Καθώς οι γενετήσιες εκτροπές αφορούν μια μειονότητα, η εξεύρεση ερωτικού(ής) συντρόφου γίνεται κάπως προβληματική. Φυσικό είναι, επομένως, να αγοράζουν ή πουλούν έρωτα κάποια άτομα στρεφόμενα την πορνεία. Οι εταίρες δεν ήταν πάντοτε περιφρονητέες, καθώς στην αρχαιότητα, όχι σπάνια ήταν ασυνήθιστα μορφωμένες γυναίκες, όπως η Ασπασία του Περικλή ή Λαΐς στην Κόρινθο, που στο σαλόνι τους συγκεντρώνονταν ό,τι πιο πνευματικά ανώτερο υπήρχε στην εποχή τους. Ωστόσο, στην πλειονότητά τους, απλώς πουλούσαν το σώμα τους για έρωτα. Κι αυτό έκανε τον κόσμο να τις περιφρονεί. Όμοια, πιστεύω, είναι τα αισθήματα για τους ομοφυλόφιλους, που καποιοι έχουν πορνοειδή συμπεριφορά ή και βίαιη, με βιασμούς άλλων ατόμων, όχι σπάνια ανηλίκων.

Τελικά; Οι γενετήσιες εκτροπές δεν είναι καθαυτές κάτι καλό ή κακό. Το καλό ή κακό έχουν ηθική, δηλαδή κοινωνική, σημασία. Οι άνθρωποι είμαστε το αισθητό, το νοητό και το κοινωνικό Εγώ. Και τα ωράρια των ενεργειών μας είναι, αντίστοιχα αισθητό, που αφορά τις σωματικές μας ανάγκες, νοητό που είναι άβατο για τους έξω από εμάς, και κοινωνικό που αφορά τις κοινωνικές μας δραστηριότητες, επαγγελματικές και πολιτικές. Οι γενετήσιες συμπεριφορές του καθενός, όσο περιορίζονται στο αισθητό και το νοητό μέρος της υπόστασής μας, δεν με αφορούν. Αν όμως πάρουν κοινωνικό χαρακτήρα, ναι, με αφορούν. Μ΄ αυτή την έννοια καταδίκασα την εκπόρνευση και το βιασμό. Και αυτή η καταδίκη δεν έχει σχέση με το φύλο. Εξίσου απαράδεκτο είναι να εκπορνεύεται και να βιάζεται ένα κορίτσι 12 ετών από 200 “ευυπόληπτα” μέλη της κοινωνίας, όπως και ένα αγόρι από ομοφυλόφιλο. Έξω από αυτά, αν κοινωνικά κάποιος είναι ένας άξιος πολίτης, καθόλου δεν με απασχολεί η γενετήσια συμπεριφορά του. Δεν στέκομαι στην κλειδαρότρυπα να βλέπω τι κάνει στο κρεβάτι του, δεν έχω την ανωμαλία του ηδονοβλεψία. Η σχέση ενός ανθρώπου με το έλλογο περιβάλλον του, αυτό είναι που με ενδιαφέρει. Αντίθετα η σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων που αλληλοσυμπληρώνονται δεν με αφορά. Οι δύο άνθρωποι όμως προϋποτίθεται πως έχουν αμφότεροι ελεύθερη βούληση. Αν αυτή παραβιάζεται άμεσα ή έμμεσα, η κοινωνία έχει καθήκον να επέμβει. Η έμμεση παραβίαση σημαίνει την αγοραπωλησία του έρωτα που δεν γίνεται πια για αμοιβαία αποκλειστική ικανοποίηση, αλλά για έμμεση οικονομική ή άλλη ωφέλεια του ενός από τα δύο άτομα, όπως όταν κάποιος(α) με εξουσία ευνοεί την επαγγελματική ή πολιτική άνοδο άλλου(ης) επειδή είναι ο(η) ερωμένος(η) του(ης) και τον(ην) ικανοποιεί γενετήσια.