ΚΑΛΗ ΕΙΔΗΣΗ

Δημήτρης Αντ. Σιδερής, ομ. καθηγητής καρδιολογίας, dimitrissideris.wordpress.com

Ηπειρωτικός Αγών, 12 Φεβρουαρίου 2022

­

Είμαστε συνηθισμένοι να κατακλυζόμαστε από δυσοίωνες ειδήσεις. Δεν είναι φανταστικές. Ο κίνδυνος του πυρηνικού ολέθρου με αποθηκευμένες τόσες τεράστιες ποσότητες ενέργειας συγκεντρωμένες σε τρία κυρίως κράτη, αλλά και διάσπαρτες σε πλήθος άλλα, που είναι ενπολλοίς ανεξέλεγκτα, είναι πραγματικός. Η επιδείνωση του κλίματος είναι ορατή πια στον καθένα, με το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική, αλλά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα που βιώνομε στον τόπο μας όλο και πιο τακτικά, χειμώνα, καλοκαίρι. Η διογκούμενη συνεχώς ανισότητα, μετά από μια ανάπαυλα για λίγο μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο μας επηρεάζει διαρκώς με όλα τα δεινά που συνεπάγεται. Η τεχνολογία που διαρκώς αναπτύσσεται απειλεί να μας κάνει δούλους της, αν δεν προλάβουμε οι άνθρωποι να την κάνουμε υπηρέτριά μας. Ο υπερπληθυσμός με το συνωστισμό σε μεγαλουπόλεις είναι συνέπεια όλων αυτών, αλλά και αιτία τους, έτσι που ένας ολέθριος φαύλος κύκλος αυτοσυντηρείται. Ο συνωστισμός είναι π.χ. κύρια αιτία της πανδημίας που μας ταλαιπωρεί εδώ και 2 χρόνια.

Γράφω περί τα 3 άρθρα την εβδομάδα τα τελευταία 8 χρόνια σε επαρχιακές εφημερίδες. Επανειλημμένα έχω προβάλει αυτούς τους κινδύνους, καθώς και τρόπους για την αντιμετώπισή τους. Την εποχή που τα έγραφα, αυτοί οι τρόποι φαίνονταν να βρίσκονται στα όρια της επιστημονικής (ή αντιεπιστημονικής) φαντασίας. “Μα γίνονται τέτοια πράγματα;” Και όμως έχω δει, ακόμη και στον τόπο μας να έχει αρχίσει μια κίνηση προς την προβαλλόμενη κατάσταση. Έγραφα πριν από 3 χρόνια για την ανάγκη ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης των αναγκών του πολίτη (Αρειανός, 2019). Ήδη πλήθος συναλλαγών μας με την κρατική μηχανή γίνονται ηλεκτρονικά. Για την αντιμετώπιση του συνωστισμού έχω γράψει επανειλημμένα την ανάγκη να μετατραπούν με τη σύγχρονη τεχνολογία οι έρημοι τόποι, Σαχάρα, Σιβηρία κλπ, σε παραδείσους. Και να που διάβασα πολύ πρόσφατα την καλή είδηση. Στη Σαουδική Αραβία μετατρέπονται εκτεταμένες έρημοι σε καλλιεργήσιμα χωράφια (φωτογραφία). Να που γίνονται λοιπόν. Φυσικά, δεν είναι εύκολο. Το βασικό που χρειάζεται είναι η μεταφορά νερού στην ερημιά. Κι αυτή κοστίζει. Οι Σαουδάραβες έχουν λεφτά από τα πετρέλαιά τους. Εμείς δεν έχομε. Όμως το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι πιο εύκολο, καθώς η πατρίδα μας πλέει στο πέλαγος. Όλο το κόστος είναι η αφαλάτωση της θάλασσας. Αυτή είναι από χρόνια γνωστό πως γίνεται. Η ιδιαίτερη πατρίδα μου, η Σύρος, καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού από αφαλάτωση. Πριν από 5-6 χρόνια είχα διαβάσει πως κάποιος από το Πανεπιστήμιο Κρήτης είχε κατασκευάσει ένα σύστημα αφαλάτωσης αρκετό για μια κοινωνία 300 ατόμων και μάλιστα το είχε εγκαταστήσει κάπου στην Ηρακλειά. Από όσο έχω ακούσει σκουριάζει εκεί αχρησιμοποίητο. Χρειάζεται ακόμη ενέργεια. Οι Σαουδάραβες έχουν το πετρέλαιο. Εμείς όμως έχομε την αειθαλή αιολική, ηλιακή και κυματική ενέργεια που περιμένει να την αποκαταστήσουμε σε ανθρωποφιλικά έργα. Εκεί είχαν μια έρημη γη που τη γονιμοποίησαν, εδώ δεν έχομε μεγάλες εκτάσεις. Έχομε όμως τη θάλασσά μας κατάλληλη για κάθε είδους θαλασσοκαλλιέργειες.

“Πας εσύ να ζήσεις σε ένα ερημονήσι;” Είναι η συνηθισμένη αντίρρηση που ακούω. Την απάντηση τη δίνει ένας σοφός Αμερικανός φιλόσοφος, πατέρας της Αμερικανικής ψυχολογίας, ο William James: “Κάθε άνθρωπος, πλούσιος ή φτωχός, πρέπει να προσφέρει δυο χρόνια από τη ζωή του στο κράτος, όχι σκοτώνοντας άλλους ανθρώπους, αλλά υπερνικώντας αρρώστιες, αποστραγγίζοντας τέλματα, αρδεύοντας ερήμους, σκάβοντας διώρυγες και γενικά συμμετέχοντας με δημοκρατικούς όρους στα περιβαλλοντικά και κοινωνικά έργα με τα οποία ανοικοδομείται, τόσο αργά και επώδυνα, ό,τι καταστρέφει ο πόλεμος τόσο γρήγορα.” Έχομε συνηθίσει στην ιδέα της στρατιωτικής θητείας, μιας περιόδου της ζωής μας στην οποίαν εκτελούμε χωρίς συζήτηση ό,τι μας διατάσσει η πολιτεία. Όλο κι όλο που χρειάζεται είναι η μετατροπή της στρατιωτικής σε εθνική θητεία, με το πνεύμα του Τζέιμς και θα αφορά νέους και νέες. Από τη στιγμή που αρχίζουν να οικοδομούνται οι υποδομές, θα βρεθούν πολλοί επενδυτές που θα θελήσουν να φέρουν τα κεφάλαιά τους, που ασφαλώς χρειάζονται. Παράλληλα, η δημιουργία θέσεων εργασίες θα προσελκύσει πολλούς ανέργους που βέβαια περισσεύουν στην κοινωνία μας. Και η ζωή στη ζεστή μικρή κοινωνία, όπου καθένας γνωρίζει όλους τους άλλους είναι πιο φιλική στον καθένα. Ποιος πολιτικός θα τολμήσει να κάνει τέτοια τομή; Η πρόταση που προβάλλεται για να ξεφύγει τη λύση είναι ότι πρέπει να μας κυβερνούν φιλόσοφοι. Πού να βρεθούν; Λάθος βέβαια. Κανένας δεν εγγυάται ότι οι φιλόσοφοι θα ενεργούν για το συμφέρον του συνόλου και όχι το δικό τους. Δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς προκατάληψη. Όμως, επειδή οι προκαταλήψεις καθενός είναι διαφορετικές από των άλλων, οι αποφάσεις του συνόλου έχουν τις λιγότερες δυνατές, καθώς αλληλεξουδετερώνονται μεταξύ τους. Το τυχαίο σφάλμα, λέει η Στατιστική, μειώνεται με το μέγεθος του δείγματος. Κι επειδή το σύνολο στο σημερινό πλήθος του δεν επιτρέπει τη διαβούλευση των μελών του με ένα δημοψήφισμα (εκκλησία του δήμου), οι πρόγονοί μας μάς είχαν δείξει το δρόμο με την κλήρωση για τους βουλευτές και τους δικαστές (ένορκοι). Οι σοφοί ασφαλώς χρειάζονται στην εκτελεστική εξουσία και στην αστική δικαιοσύνη, αφού συγκρίνουν το κρινόμενο με τους υπάρχοντες νόμους. Αντίθετα, στην κληρωτή βουλή το κρινόμενο συγκρίνεται με τη βούληση του λαού και στα ποινικά δικαστήρια με την τελεσθείσα άδικη πράξη, όχι με το νόμο. Αλλά η βούληση εκδηλωνόμενη με νόμο θα αποφασίζεται στη βάση προτάσεων της κυβέρνησης και επιθυμιών του λαού. Να σημειώσω πως μια δημοσκόπηση δεν είναι το ίδιο πράγμα. Πρώτο, η επιλογή του δείγματος των ερωτωμένων και οι ερωτήσεις που τους γίνονται έχουν πάντοτε προκατάληψη. Δεύτερο, οι ερωτώμενοι είναι ανώνυμοι και, επομένως, ανεύθυνοι. Τρίτο στην κληρωτή βουλή η συμμετοχή είναι υποχρεωτική, άρα δεν υπάρχει δυνατότητα προκατειλημμένης αποφυγής. Σ΄ αυτή τη φάση όλα τα μέλη της κοινωνίας εκπεριτροπής εναλλάσσονται σε θέσεις εξουσίας. Τότε αντισταθμίζεται η υποχρεωτική υπακοή στη θητεία τους με δυνατότητα να διατάσσουν, χωρίς αντίρρηση, στη φάση που ανήκει καθένας σε ένα σώμα εξουσίας.

Το πρόβλημα επομένως είναι να πεισθεί επαρκής μάζα πολιτών για την ορθότητα του συστήματος αφενός και για τη σκοπιμότητα των μέτρων που πρέπει να ληφθούν στη χρήση της υπάρχουσας τεχνολογίας αφετέρου. Έχομε το σπάνιο προνόμιο να διαθέτουμε την κατάλληλη γη, δωρεάν ενέργεια, δωρεάν νερό. Κάποτε θα αναγκασθούμε να το κάνουμε. Το θέμα είναι να το κάνουμε πριν ενσκήψουν τα σκιάχτρα των βιβλικών καταστροφών που ήδη κάποιοι σοφοί τα βλέπουν να έρχονται. “Θεοὶ μὲν γὰρ μελλόντων, ἂνθρωποι δὲ γιγνομένων, σοφοὶ δὲ προσιόντων αἰσθάνονται” (Φιλόστρατος).