ΑΡΝΗΤΕΣ

Δημήτρης Α. Σιδερής, ομ. καθηγητής καρδιολογίας, dimitrissideris.wordpress.com

Ηπειρωτικός Αγών, 18 Δεκεμβρίου 2021

Σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού αρνείται να εμβολιασθεί σε περίοδο πανδημίας. Κι αυτό μολονότι όλες οι αξιόπιστες πληροφορίες αποδεικνύουν ότι ο εμβολιασμός προστατεύει, όχι μόνο αυτούς αλλά και τους αγαπημένους γύρω τους που κινδυνεύουν να μολυνθούν αν αυτοί γίνουν φορείς. Σημαντικό ποσοστό των δικυκλιστών αρνούνται να φορέσουν κράνος, μολονότι το κράνος σαφώς τους προστατεύει. Και πολλοί επιβάτες αυτοκινήτων αρνούνται να φορέσουν ζώνη, μολονότι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως σε μια σύγκρουση φορώντας ζώνη θα υποστούν μικροκακώσεις, ενώ μη φορώντας σκοτώνονται. Αφού αρνηθούν (και η άρνηση προβάλλει αυτόματα από μέσα τους) βρίσκουν διάφορες δικαιολογίες. Το εμβόλιο δεν προφυλάσσει 100%. Όλοι έχομε ακούσει εμβολιασμένους που αρρώστησαν, ενώ το ίδιο το εμβόλιο έχει ανεπιθύμητες ενέργειες, ως και θάνατο. Όμως η διαφορά είναι τεράστια. Ο κίνδυνος από το εμβόλιο είναι στην τάξη του 2-3 στο εκατομμύριο, ενώ ο κίνδυνος από την αρρώστια στους ανεμβολίαστους είναι πολλές χιλιάδες στο εκατομμύριο. Το ίδιο ισχύει και για τους λοιπούς αρνητές των προφυλακτικών μέτρων. Και τότε η λογική κυβέρνηση εφαρμόζει καταστολή, αστυνομία, ποινές για τους παραβάτες. Και τότε οι αρνητές έχουν έναν ακόμη παραπάνω λόγο να αρνούνται την εφαρμογή των επίσημων μέτρων. Άρνηση στον ολοκληρωτισμό του αστυνομικού κράτους!

Κάποτε, θυμάμαι, ήμουν κι εγώ αρνητής. Όταν ήμουν μαθητής έπρεπε να φοράμε τα αγόρια πηλίκιο και τα κορίτσια ποδιά. Διαρκώς, κυρίως έξω από το σχολείο. Έτσι, οι καθηγητές μας μπορούσαν εύκολα να μας αναγνωρίζουν στους δημόσιους χώρους και να μας επιβάλλουν ποινές. Καλά, στρατιώτες είμαστε; Με άφατη ανακούφιση είδα μετά τη μεταπολίτευση να καταργείται η ποδιά. Τώρα έχω αλλάξει οπτική γωνία που βλέπω τα πράγματα. Και αρχίζω κάπως να καταλαβαίνω τους αρνητές. Όχι να συμφωνώ μαζί τους.

Πηγαίνω στη σουπερμάρκετ και οι υπάλληλοι φορούν κάποιου είδους στολή κι έτσι καταλαβαίνω αμέσως ποιος είναι υπάλληλος και ποιος πελάτης. Πηγαίνω στο νοσοκομείο και βλέπω τους γιατρούς να φορούν άσπρη μπλούζα, τους νοσηλευτές κατάλληλη στολή και τους καθαριστές αντίστοιχα. Πηγαίνω όμως σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες κλπ και δεν φορούν κάποιο διακριτικό. Κι εγώ δεν καταλαβαίνω ποιος είναι υπάλληλος για ν΄ απευθυνθώ σ΄ αυτόν και ποιος πελάτης. Πόσο χρήσιμη είναι λοιπόν η στολή, κάποιου είδους διακριτικό που ξεχωρίζει τους επαγγελματίες από τους πελάτες;

Η προσωπικότητά μας έχει τρεις όψεις, το αισθητό (σωματικό, αντιληπτό από το συνολικό έμψυχο και άψυχο περιβάλλον μου) το κοινωνικό εγώ (αντιληπτό από το έλλογο περιβάλλον μου, την κοινωνία) και το νοητό Εγώ (αντιληπτό αποκλειστικά από εμένα τον ίδιο). Αντίστοιχα το ωράριό μου χωρίζεται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Στο ωράριο του αισθητού Εγώ επιτελώ όλες τις βιολογικές μου ανάγκες, κυρίως ύπνο, φαγητό κλπ, ιδιαίτερα στο σπίτι μου μέσα. Στο ωράριο του κοινωνικού Εγώ επιτελώ τις κοινωνικές μου υποχρεώσεις, κυρίως επαγγελματικές και πολιτικές, συνήθως στους χώρους της αντίστοιχης εργασίας. Και στο ωράριο του νοητού Εγώ κάνω ό,τι θέλω, όπου θέλω, όποτε θέλω, με μόνους περιορισμούς τους κοινωνικούς και φυσικούς νόμους. Δεν μπορώ να πετάξω ενάντια στη βαρύτητα και δεν μπορώ να κάνω κάτι που εμποδίζει τους άλλους να κάνουν αυτό που εκείνοι θέλουν. Στις περιόδους των μεγάλων εργατικών αγώνων θεσπίσθηκε το ωράριο των τριών οκταώρων. Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ύπνο, οκτώ ελεύθερες. Ήταν μεγάλη κατάκτηση, αλλά όχι τέλεια. Φυσιολογικά το ωράριο του αισθητού Εγώ είναι μέγιστο στην παιδική και στη γεροντική ηλικία, όπως και στους αρρώστους. Το επαγγελματικό ωράριο αφορά μόνο τους εργαζόμενους.

Η επαγγελματική συμπεριφορά καθενός είναι διαφορετική από εκείνη του ελεύθερου ανθρώπου. Την ώρα που ασκεί το επάγγελμά του οφείλει να αντιμετωπίζει  ως μέγιστο καθήκον του την ικανοποίηση των αναγκών του πελάτη, έστω κι αν έρχεται αυτό σε αντίθεση με τις προσωπικές του προτιμήσεις. Αν η αντίθεση είναι ριζική, παραιτείται. Ο γιατρός θα ασχοληθεί με τον άρρωστό του την ώρα της δουλειάς του έστω και αν έχει μείνει άγρυπνος για πολύ, το ίδιο κάθε επαγγελματίας θα χαμογελά αισιόδοξα όπως πρέπει στον πελάτη του, έστω και αν εκείνη τη μέρα πενθεί, διότι πέθανε ένα αγαπημένο του πρόσωπο. Το επαγγελματικό ωράριο πρέπει να ξεχωρίζει λοιπόν σαφώς από τα λοιπά.

Και να τώρα, με άλλο βλέμμα η άρνησή μου στη στολή. Η στολή στο σχολείο χρειάζεται. Όμως πρέπει να φοριέται στις ώρες της φοίτησης, όχι έξω από το σχολείο. Και πρέπει να τη φορούν οι καθηγητές απαραιτήτως, ενδεχομένως και οι μαθητές. Αν βρεθεί ένας κακοποιός στο σχολείο, π.χ. ένας διακινητής ναρκωτικών, θα ξεχωρίσει με πρώτη ματιά από όλους. Κανένας δεν θα απαιτούσε οι γιατροί να φορούν ιατρική μπλούζα έξω από το νοσοκομείο. Η άρνηση σε κάθε περιορισμό είναι φυσική. Όλοι θέλουν να είναι ελεύθεροι άνθρωποι, χωρίς επιβολές από κάποιον. Οφείλει όμως η άρνηση να συνδέεται με μια κατάφαση. Όχι μόνο τι να μην κάνουμε, αλλά και τι να κάνουμε. Το υπέδειξα στην περίπτωση της σχολικής στολής. Το ίδιο ισχύει για κάθε κοινωνική άρνηση. Οι αρνητές του εμβολιασμού όχι μόνο κινδυνεύουν οι ίδιοι και, αν αρρωστήσουν, με δαπάνες των φορολογουμένων θα αντιμετωπισθούν, αλλά αποτελούν και απειλή για όλους τους άλλους. Αν δεν θέλουν να εμβολιασθούν, τι προτείνουν για να μειωθούν οι κίνδυνοι από την άρνησή τους; Οι αρνητές του κράνους ή της ζώνης τι προτείνουν για να πληρωθούν τα αποτελέσματα της απειθαρχίας τους που χρεώνονται στο σύνολο των πολιτών, όταν νοσηλεύονται στη ΜΕΘ; Οι αρνητές των αντικαπνικών περιορισμών, τι νομίζουν πως πρέπει να κάνουμε για να μην τους βλέπουν και μαθαίνουν το κάπνισμα οι νέοι; Θυμίζω ότι το κάπνισμα είναι η κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου και ανημποριάς τους τελευταίους αιώνες. Μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού μας κατευθύνεται στην αντιμετώπιση των καρδιακών, εγκεφαλικών επεισοδίων, ποικίλων καρκίνων, πνευμονοπαθειών που οφείλονται κατά κύριο λόγο στο κάπνισμα.

Σοβαρός λόγος που δεν πειθαρχούν οι αρνητές από πεποίθησή είναι η δυσπιστία τους σ΄ αυτούς που επιβάλλουν τους περιορισμούς. Όταν ήμουν αρνητής της μαθητικής στολής, δεν το είχα συνειδητοποιήσει, παιδί που ήμουν βέβαια, αλλά η άρνησή μου είχε το νόημα ότι τι δουλειά έχουν οι καθηγητές μου να παρακολουθούν τι κάνω εγώ έξω από το σχολείο; Είχα τους γονείς μου γι΄ αυτό το σκοπό. Άρα η επιβολή της στολής γινόταν για άλλους, ακατανόητους από μένα, λόγους. Ίσως για να συνηθίσω στην υπακοή. Από τη μεριά του κράτους πρέπει να εξασφαλισθεί πως εκφράζει τη βούληση του συνόλου των πολιτών και όχι μιας εξουσιαστικής ολιγαρχίας.